Trải nghiệm trực tuyến tại Việt Nam: Top 5 về sự cải thiện, song vẫn “đội sổ” ngay trong khu vực

Microsoft vừa công bố kết quả khảo sát từ nghiên cứu thường niên – “Văn minh, An toàn và Tương tác Trực tuyến – 2020” và Chỉ số Văn minh trên Không gian mạng (DCI) trong giai đoạn trên.

Có 9 quốc gia Châu Á Thái Bình Dương tham gia khảo sát năm nay, bao gồm: Australia, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam. Công bố từ Microsoft cho thấy, có 503 người tham gia khảo sát đến từ Việt Nam.

Theo kết quả DCI năm 2020, Việt Nam là một trong năm quốc gia/khu vực có điểm số cải thiện nhất trên toàn cầu, từ mức 78 điểm của năm 2019 lên 72 điểm. Theo thang đo của Microsoft, chỉ số DCI càng thấp thì mức độ văn minh trên môi trường internet càng cao. Sự tiến bộ của Việt Nam cũng đồng nghĩa với việc là ngày càng có ít người gặp phải các tương tác tiêu cực hoặc rủi ro trực tuyến hơn.

Dù có mức cải thiện “thần tốc”, tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy chỉ số DCI năm 2020 của Việt Nam vẫn kém hơn nhiều so với trung bình của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC). Trong khi mức điểm điểm của APAC là 66 thì Việt Nam hiện ở 72.

Việc Việt Nam bị đánh giá thấp về mức độ văn minh trên không gian mạng là điều không mới. Nhìn lại 2019, theo xếp hạng DCI, Việt Nam nằm trong Top 5 quốc gia có mức độ văn minh thấp nhất.

Có một điểm rất đáng mừng trong bản báo cáo của Microsoft, đó là tầng lớp thanh thiếu niên (13-16 tuổi) lại đang chính là nhóm giúp cải thiện điểm số DCI của Việt Nam. Cụ thể, nhóm này đạt 69 điểm trong thước đo văn minh trực tuyến, trái ngược với người trưởng thành là 74.

Ngoài ra, 43% người tham gia khảo sát tại Việt Nam nhận thấy mức độ văn minh trực tuyến được cải thiện trong thời kỳ đại dịch do người dùng mạng có ý thức cộng đồng cao hơn và chứng kiến nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau hơn.

Trong khi đó, cũng có 18% người tham gia lại cho rằng mức độ văn minh trực tuyến trong thời gian này tệ hơn vì có nhiều thông tin sai lệch gây hiểu lầm được lan truyền và bản thân họ thấy nhiều người hành động ích kỷ hơn.

Khảo sát DCI 2020 cũng cho thấy, người dùng mạng hiện phải đối mặt với nhiều rủi ro ẩn danh xảy ra trong thời gian gần đây, với 25% người được hỏi tại Việt Nam cho biết họ đã gặp phải một rủi ro trực tuyến trong tuần vừa qua và 59% cho biết tác nhân gây ra rủi ro là người lạ.

Cùng với đó, bước sang năm mới, mong muốn hàng đầu của người dùng tại Việt Nam trong thập kỷ tới là được trải nghiệm một không gian mạng an toàn (64%), tôn trọng (62%), lịch sự (35%), hòa nhập (26%) và hạnh phúc hơn (21%).

Trong một chia sẻ liên quan, ông Phạm Thế Trường, Tổng giám đốc Microsoft Việt Nam cho biết: “Thật vui mừng khi thấy thế hệ tiếp theo của chúng ta đi đầu trong việc thúc đẩy các tương tác trực tuyến tích cực cũng như được chứng kiến các công dân kỹ thuật số cùng nhau vun đắp cộng đồng trực tuyến trong thời kỳ đại dịch”.

Tuy nhiên, ông Trường cũng đánh giá: “Các mối đe dọa như thông tin sai lệch gây hiểu lầm và hành vi thiếu văn minh vẫn không ngừng len lỏi trong xã hội, đòi hỏi tất cả chúng ta phải chủ động hành động. Từ chính phủ, các tổ chức và cá nhân đều có vai trò quan trọng như nhau trong việc xây dựng một môi trường làm việc và giải trí trực tuyến an toàn hơn và lành mạnh hơn”.

DCI là cuộc khảo sát được Microsoft tiến hành thường niên 5 năm qua. Cuộc khảo sát mới nhất có sự tham gia của 16.000 người đến từ 32 khu vực địa lý. Nghiên cứu đã thăm dò ý kiến hai nhóm tuổi – người trưởng thành và thanh thiếu niên – về các tương tác trên mạng cũng như rủi ro trực tuyến mà họ từng gặp phải. Đi kèm với kết quả khảo sát, Microsoft cũng đưa ra các quy tắc áp dụng trong ứng xử trên không gian mạng để xây dựng cộng đồng trực tuyến văn minh, lành mạnh và an toàn hơn gồm 4 nguyên tắc: – Quy luật vàng: luôn cảm thông, thấu hiểu và tôn trọng mọi cá nhân tham gia tương tác trực tuyến. – Tôn trọng sự khác biệt và các cách nhìn nhận đa dạng. Khi có sự bất đồng quan điểm, hãy thận trọng suy nghĩ, tránh các công kích cá nhân. – Suy nghĩ trước khi trả lời những bất đồng, tránh đăng tải gửi những gì có ảnh hưởng tiêu cực đến người khác. – Sẵn sàng đấu tranh trước những hành vi ứng xử thiếu văn minh và chưa chuẩn mực.