Vượt sóng gió
Báo cáo từ EY về thị trường M&A (mua bán và sáp nhập) toàn cầu cho biết, sáu tháng đầu năm nay, thị trường ghi nhận 2.274 thương vụ, với tổng giá trị hơn 2 nghìn tỷ đô la Mỹ, so với cùng kỳ năm ngoái, con số này đã giảm 18% về thương vụ và 27% về giá trị. Trong đó, số lượng giao dịch xuyên biên giới sụt giảm xuống còn 24%, giảm nhẹ so với tỷ lệ 30% giai đoạn 2015-2019.
Sự sụt giảm này được cho là đến từ các vấn đề như địa chính trị, sự đe dọa của dịch bệnh, lạm phát, một giai đoạn nhiều khó khăn với nền kinh tế thế giới nói chung và nhiều quốc gia nói riêng.
EY cũng cho biết, liệu thị trường M&A có chịu đựng được các cú sốc tiếp theo hay không vẫn còn là một câu hỏi. “Các cú sốc đó có thể là những đợt phong tỏa diện rộng, căng thẳng địa chính trị leo thang, hay một cuộc suy thoái kinh tế”, ông Andrea Guerzoni, Phó Chủ tịch EY Toàn cầu, chia sẻ.
Các chuyên gia của Nutifood làm việc tại Thụy Điển
Việc một doanh nghiệp nội thâu tóm thương hiệu ngoại không còn là câu chuyện mới ở thị trường trong nước trong vài năm gần đây, tuy nhiên, trong bối cảnh không mấy sáng sủa hiện nay, việc một doanh nghiệp “mang gươm đi mở cõi”, hoạch định chiến lược viết tiếp khát vọng chinh phục thế giới lại là câu chuyện hoàn toàn khác.
Cách đây ít ngày, công ty Nutifood cho biết, công ty con của họ là Nutifood Sweden, đã thành công sở hữu 51% tại Cawells, một công ty thực phẩm bổ sung uy tín có bề dày hơn 20 năm của Thụy Điển. Hiện tại, Cawells đang sở hữu hơn 100 sản phẩm đa dạng có nguồn gốc từ thiên nhiên. Mặc dù giá trị thương hiệu chưa được tiết lộ, tuy nhiên theo đoán định của nhiều người, có thể sẽ là một con số không hề nhỏ.
Mang thương hiệu Việt đến với thế giới, mở rộng thị trường, “làm giàu cho người Việt bằng chính thương hiệu do công ty Việt Nam làm chủ”, qua thương vụ M&A trên, Nutifood đang từng bước thực hiện tham vọng của mình dẫu “Chúng tôi biết đó là con đường khó khăn, nhiều thử thách”, ông Trần Bảo Minh, Phó Chủ tịch HĐQT Nutifood chia sẻ.
Bài toán nào của Nutifood?
Trong bối cảnh thị trường sữa trong nước bắt đầu có dấu hiệu bão hòa, việc doanh nghiệp tìm hướng đi mới ra thị trường quốc tế là điều dễ hiểu.
Phía Nutifood đang có hệ thống phân phối, một dây chuyền hiện đại, nguồn nguyên liệu quý giá từ trang trại sâm Ngọc Linh quy mô lớn. Thụy Điển cũng không phải là mảnh đất xa lạ gì với họ khi trước đó, tại đây, nhà máy Nutifood Sweden AB Nutifood đã vận hành từ năm 2019. Năm 2021, Viện Nghiên cứu Nutifood Thụy Điển (NNRIS) ra đời. Và Cawells là mảnh ghép hoàn hảo, bước chân sâu hơn của họ tại thị trường tiềm năng này.
Phía Cawells thì sao? Doanh nghiệp lâu năm này đã sẵn tệp khách hàng đa dạng tại nhiều quốc gia, cùng đó là tệp danh mục sản phẩm đa dạng có “chất lượng Thụy Điển, công thức phương Tây” đáp ứng được tiêu chuẩn khắt khe tại nhiều thị trường trên thế giới.
Trong khi đó, thị trường Việt Nam với hơn 9 triệu người đang phải sử dụng thực phẩm bổ sung, gần như bị doanh nghiệp trong nước bỏ rơi. Hiện tại chưa có một thương hiệu Việt đủ mạnh để chia lại miếng bánh lợi nhuận của ngành công nghiệp này khi tiền Việt Nam vẫn chủ yếu chạy về túi các doanh nghiệp nước ngoài.
Nhà máy Nutifood Sweden AB Nutifood vận hành từ năm 2019 tại Thụy Điển
Từ phân tích trên có thể thấy, thương vụ M&A của Nutifood với Cawells là một nước đi khôn ngoan, giúp doanh nghiệp tận dụng được lợi thế của cả hai bên, giúp thương hiệu không chỉ vươn xa bên ngoài mà ngay trên chính thị trường nội địa cũng tốt hơn nhiều.
Các vụ M&A thường được ví như một cuộc hôn phối. Cuộc hôn phối ra hoa kết trái hay sớm chia lìa là câu chuyện khó đoán định bởi còn quá nhiều yếu tố tác động như nhân lực, kế hoạch phát triển, các chiến lược đầu tư, thậm chí còn cả may rủi.
Tại Việt Nam, việc M&A doanh nghiệp ngoại cũng từng để lại nhiều dấu ấn không mấy tốt đẹp, ví dụ như câu chuyện Yeah1 đã phải bán ScaleLab sau mới chỉ gần 2 tháng mua, khiến nhiều người đặt nghi vấn về hành trình phía sau của mỗi thương vụ.
Tuy nhiên một điều không ai có thể chối cãi, nếu doanh nghiệp đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt, cùng đó là đội ngũ ban lãnh đạo giàu khát vọng và nhiệt huyết thì chắc chắn, thành công luôn chờ họ ở phía trước.
