Tràn lan đồ chơi bạo lực, kinh dị
Dạo quanh đường Trần Bình (bên hông chợ Bình Tây), chỉ một đoạn ngắn nhưng có tới hàng trăm sạp hàng với hơn 90% đồ chơi được bày bán mang thương hiệu “Made in China”. Các cửa hàng lớn được nhiều người biết đến như: Hậu Tuyết, Hoàng Bé, Tường Dung, Hoàng Sỹ Thu, Long Yến, Thoại Phương… từ lâu đã trở thành nơi giao dịch, cung cấp sỉ – lẻ đồ chơi trẻ em cho hầu khắp các tỉnh phía Nam. Các gian hàng nằm san sát nhau, bày bán ngổn ngang, rất bắt mắt và mang tính bạo lực; đồ chơi ở đây không thiếu chủng loại, mẫu mã, luôn chật kín người mua.
Trong vai người có nhu cầu mở cửa hàng bán lẻ đồ chơi cho trẻ em ở Bình Dương, phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM được một chủ sạp hàng tên Nguyễn Thị Thanh vồn vã giới thiệu: “Tiệm của chị mặt hàng nào cũng có, đa dạng về mẫu mã, màu sắc, giá rẻ, kiểu dáng khỏi chê, có nguồn gốc từ nước ngoài nên các em nhỏ rất thích. Mua nhiều, chị tính giá ưu đãi cho”. Khi được hỏi về nguồn gốc các loại đồ chơi, người phụ nữ này không ngần ngại cho biết: “Có đến hơn 90% được nhập về từ TQ. Trung bình mỗi tháng chị nhập về cả tấn đồ chơi các loại, gồm: súng, dao, kiếm, bát xà mâu, búa… phát sáng được xếp chồng chất với đủ màu sắc, có rất nhiều người hỏi mua”.
Tại Cửa hàng Hoàng Bé, khi chúng tôi hỏi mua cây đao nhựa thì được 1 thanh niên ở đây lấy ra cả đống, gồm các loại đao, kiếm, rìu… đầy đủ chủng loại trông rất bắt mắt, giá bán dao động từ 25-60 ngàn đồng/chiếc. Theo quan sát của chúng tôi, súng nhựa được bày bán tại các tiệm giống y như thật, với đủ loại kích cỡ, từ súng ngắn đến súng trường, có ống ngắm hồng ngoại, giá 150.000 – 400.000 đồng/khẩu, tất cả đều có dòng chữ “Made in China” nhưng không hề có thông tin về đơn vị nhập khẩu, chẳng có tem hợp quy, không một chữ tiếng Việt.
Mỗi loại súng đều sử dụng 1 loại đạn khác nhau và đều gây ra tiếng nổ lớn; khi bắn ra, viên đạn có thể bay xa cả chục mét. Đáng lo là chỉ cần vài chục ngàn đồng, khách “nhí” đã có thể sở hữu ngay 1 khẩu súng ưng ý. Trên thực tế, những loại súng này sẽ gây hiểm họa khôn lường khi đạn bắn ra; nếu trúng người, nhẹ thì bầm tím, bị bắn vào mắt rất dễ dẫn đến mù lòa.
Khi cơ quan chức năng kiểm tra, các cửa hàng này đều che đậy một cách tinh vi. Theo đó, số vụ bị phát hiện chỉ là một phần rất nhỏ so với số đồ chơi mang tính bạo lực được bày bán trên thực tế. Tinh vi hơn, nhiều chủ cửa hàng còn giấu các loại đồ chơi bạo lực vào những góc khuất, khi có người hỏi mua mới đem ra.
Không chỉ bày bán các đồ chơi bạo lực, nhiều cửa hàng còn trưng ra không ít đồ chơi kinh dị như mặt nạ máu, mặt nạ ma, quỷ, tay, đầu, răng nanh ma quỷ… không phù hợp thuần phong mỹ tục người Việt. Trong số này, mặt nạ ma, quỷ được dùng nhiều trong lễ hội hóa trang, càng kinh dị bao nhiêu, càng làm người khác sợ thì càng đắt hàng; trong khi những món đồ chơi ấy sẽ mang lại sự kích động cho con trẻ nhiều hơn nhu cầu giải trí thông thường.
Các chủ cửa hàng tiết lộ, chiếc mặt nạ quỷ với bộ tóc kinh dị, chực nhe răng dọa người đang được ưa chuộng nhất, chỉ phù hợp với những đứa trẻ tinh nghịch và đang có sức hút mãnh liệt khi các bé muốn thử cảm giác mạnh. Điều đáng nói là những món đồ chơi này lại được nhiều em nhỏ đón nhận rất hào hứng nên càng ngày càng đắt hàng hơn. Nếu vài năm trước, đồ chơi và mặt nạ có tính chất ma quỷ chỉ khoảng năm bảy loại thì hiện nay trên thị trường được bày bán ước tính lên đến vài chục loại.
Hậu quả khó lường!
Hiện nay, đồ chơi TQ thu hút rất nhiều trẻ em nhờ những nhân vật hoặc vật dụng trong các bộ phim hoạt hình đang rất ăn khách. Do đam mê các nhân vật này, trẻ thường đòi cha mẹ mua những món đồ chơi là hình ảnh các siêu nhân; sản phẩm làm ra thường là nhựa tái chế cộng thêm những loại hóa chất độc hại được pha vào nên trông rất bắt mắt.
Càng đáng lo hơn là những năm qua, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều sản phẩm mang thương hiệu “Made in China” có chất độc hại, cấm sử dụng. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm vẫn được bày bán trôi nổi, tràn lan trên thị trường, khiến các bậc phụ huynh hoang mang, bởi nếu không cẩn trọng trong việc chọn mua đồ chơi phù hợp sẽ trở thành tai họa với trẻ.
Theo ông Ngô Quý Việt, Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn – Đo lường chất lượng, hiện có rất nhiều sản phẩm không đạt chất lượng, không đáp ứng tiêu chí theo quy định. Cụ thể, đồ chơi thú nhún có nguồn gốc từ TQ chứa chất Phthalate gây ung thư, hủy hoại thận, phá hủy hệ thống hoóc-môn của cơ thể. Đối với trẻ em, khi tiếp cận với chất này thì nguy cơ mắc bệnh hen suyễn rất cao; nếu nhiễm chất Phthalate lâu dài, bé trai có thể nữ tính hóa, vô sinh nam, còn bé gái có nguy cơ dậy thì quá sớm.
Cũng theo ông Việt, đồ chơi càng nhiều màu sắc thì nguy cơ độc hại càng cao, bởi dung dịch tạo màu dùng để sản xuất là các loại hóa chất Crom, chì, thủy ngân… rất độc hại, chỉ dành cho ngành công nghiệp. Trong khi đó, đồ chơi trẻ em được làm bằng nhựa tái chế, chất này dễ phân tán khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, trẻ ngậm vào sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới đường hô hấp.
Trong khi đó, Liên minh Châu Âu cũng phát hiện búp bê TQ có dư 13,8% hàm lượng chất Ethylhexyl Phthalate. Các nhà khoa học khuyến cáo, khi tiếp xúc với hóa chất này có thể dẫn đến trục trặc nội tiết, gây ra những vấn đề bất thường cho cơ quan sinh dục, thậm chí dẫn đến dị tật bẩm sinh cho thai nhi. Trong khi đó, bóng được sản xuất tại TQ có hạt nở trong nước, gây ra tình trạng co giật. Loại đồ chơi này khi ngâm vào nước sẽ nở bung đến 400%; nếu nuốt phải, chất Butanediol sẽ nở phình trong cơ thể, gây tắc nghẽn hệ thống tiêu hóa, đe dọa tính mạng bệnh nhân, với trẻ em sẽ gây ra các triệu chứng co giật.
Mùa hè đang đến gần, các bậc phụ huynh cần ý thức tự bảo vệ con em trước hậu quả khôn lường từ các loại đồ chơi mang tính độc hại trên. Theo đó, các gia đình nên tỉnh táo lựa chọn đồ chơi cho trẻ, để không phải dính vào bẫy trò chơi độc hại mang thương hiệu nước ngoài này.
