Nhằm bù đắp cho sự suy giảm của các động lực tăng trưởng khác, Chính phủ đã công bố dự toán ngân sách năm 2023, trong đó vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước (hay còn gọi là đầu tư công) ước đạt 698.867 tỷ đồng, tăng 28,9% so với kế hoạch năm trước. Con số này bao gồm vốn phân bổ cho các dự án thuộcChương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội.
Khối phân tích của VNDirect tin rằng, giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 sẽ tăng 20-25% so với giải ngân thực tế năm 2022 nhờ một số yếu tố. Đó là nút thắt thiếu đá xây dựng và đất đắp đã được giải quyết khi Chính phủ cấp phép khai thác cho các mỏ mới, và giá vật liệu xây dựng như sắt thép, xi măng, đá xây dựng được dự báo sẽ giảm trong năm tới.
Theo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm sẽ được khởi công từ đầu năm 2023, bao gồm: Cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 (tháng 1/2023); nhà ga hành khách và đường băng sân bay tại Sân bay Long Thành (tháng 01/2023); cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (tháng 4/2023), và cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột (tháng 6/2023).
Trong khi đó, 11 dự án thành phần của cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1 vẫn sẽ được đẩy mạnh thi công và hoàn thành lần lượt trong giai đoạn 2022-2024.
Các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm được kỳ vọng sẽ hoàn thành trong giai đoạn 2022-26. Nguồn: VNDIRECT RESEARCH, BỘ GTVT
Cơ hội giành được các gói thầu quy mô lớn của những doanh nghiệp hàng đầu
Nhằm rút ngắn thời gian thực hiện dự án, Bộ GTVT đã được phép chỉ định thầu tại cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2. Năng lực tài chính và kinh nghiệm thi công sẽ là những tiêu chí quan trọng để lựa chọn nhà thầu. Do đó, VNDirect tin rằng những công ty hàng đầu với hồ sơ tốt, như: Tổng Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (VCG); CTCP Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (HHV); Công ty cổ phần Tập đoàn CIENCO4 (C4G), sẽ có nhiều lợi thế để giành được các gói thầu lớn.
Mới đây, cả ba doanh nghiệp này đều đã được chỉ định tham gia thi công tại 12/25 gói thầu đầu tiên tại cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2. Bên cạnh đó, theo tiến độ thực hiện các dự án cao tốc, nhóm doanh nghiệp nhựa đường cũng sẽ đượchưởng lợi từ quý 1/2023.
Chờ đợi từ siêu dự án sân bay Long Thành
Theo Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), các gói thầu thi công nhà ga và đường băng sân bay sẽ được khởi công trong quý 1/2023.
VNDirect kỳ vọng liên danh những doanh nghiệp xây lắp dân dụng lớn như CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC); CTCP Xây dựng Coteccons (CTD); CTCP Xây dựng Phục Hưng Holdings (PHC)…, sẽ có khả năng cạnh tranh để tham gia thi công gói thầu nhà ga hành khách. Trong khi C4G đang là ứng cử viên “sáng giá” cho gói thầu thi công đường băng sân bay nhờ kinh nghiệm tham gia tại hàng loạt dự án đường băng sân bay như Tân Sơn Nhất, Cam Ranh, Phú Quốc… Mặt khác, việc khởi công sân bay Long Thành cũng sẽ thúc đẩy tăng trưởng nhu cầu của các doanh nghiệp đá xây dựng tại khu vực Đông Nam Bộ trong giai đoạn 2023-2024.
Ngành thép và xi măng tiếp tục khó khăn
VNDirect đánh giá chung hoạt động xuất khẩu thép và xi măng của Việt Nam vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn trong những tháng tới, trước khi tình hình được cải thiệntrong nửa cuối năm 2023. Kỳ vọng này đến từ việc đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, các lệnh giãn cách xã hội có dấu hiệu được nới lỏng và các gói cứu trợ lĩnh vực bất động sản dần có hiệu lực ở Trung Quốc và sản xuất công nghiệp toàn cầu phục hồi khi tình trạng thiếu hụt năng lượng dần được kiểm soát.
Thị trường bất động sản nhà ở tại Việt Nam đã hạ nhiệt kể từ quý 2/2022 do sự kiện bắt giữ một số nhà lãnh đạo doanh nghiệp bất động sản lớn, lãi suất mua nhà tăng và room tín dụng hạn chế.
Ngành thép trong nước cũng đang chịu tác động từ những khó khăn như: Giá nguyên liệu đầu vào cao (bao gồm than cốc và thép phế) và nhu cầu thép toàn cầu sụt giảm, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp thép Việt Nam.
Mặc dù giải ngân đầu tư công được kỳ vọng sẽ tăng tốc trong những quý tới, VNDirect dự báo tổng nhu cầu thép trong nước sẽ tăng trưởng âm một chữ số vào năm 2023. Cụ thể, sản lượng tiêu thụ thép xây dựng và tôn mạ sẽ cùng giảm 3% trong năm 2023.
“Chúng tôi đánh giá cao triển vọng phát triển cơ sở hạ tầng trong năm 2023, khi các vấn đề về thiếu hụt nguồn cung đá, cát và giá vật liệu xâydựng cao hầu như đã được giải quyết. Mới đây, 12 gói thầu đầu tiên tại cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 với tổng giá trị 52.280 tỷ đồng đã chính thức được khởi công từ ngày 01/01/2023. Bên cạnh đó, 13 gói thầu còn lại tại cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, đường vành đai 3 (TP.HCM) và vành đai 4 (Hà Nội), cũng sẽ dự kiến bắt đầu thi công trong nửa đầu năm 2023”, Khối phân tích VNDirect nhận định.
